20 januari 2021 om 10:04 Algemeen
Door Marco Diepeveen
Elst - Tot 1 maart van dit jaar heeft de Historische Vereniging Oudheidkamer Rhenen (HVOR) de tijd om een vervangend onderkomen te vinden. Tot op heden is dat nog niet gelukt. Het monumentale pand Het Rondeel (de vroegere brandweerkazerne plus het Rode Kruisgebouw) aan de Kerkstraat is verkocht aan een ondernemerscollectief.
Een groep Rhenense ondernemers organiseerde zich in Stichting ‘t Brandtweer, met als doel om van Rijksmonument Het Rondeel een multifunctioneel ondernemerscentrum te maken. Zelfstandige professionals en starters gaan elkaar hier ontmoeten en gebruiken de ruimtes voor vergaderingen, workshops en coaching. Eind augustus vorig jaar verkocht de gemeente Het Rondeel aan ‘t Brandtweer. Het historisch museum verhuisde in 2018 naar het Oude Raadhuis.
“Verkoop betekent dat de HVOR helaas moet vertrekken”, zegt voorzitter Willem van Ommeren vanuit zijn woonplaats Elst. “Heel misschien blijft er voor ons toch nog plek over. Maar we weten nog niet wat de plannen zijn. Wekelijks hebben we contact met de stichting. Die gesprekken verlopen in een positieve en constructieve sfeer.”
Dat geldt ook voor het overleg met de gemeente. “Begripvol denken en zoeken ze met ons mee en proberen samen met ons tot een bevredigende oplossing te komen. Er is zeker geen sprake van onwil. Zelfs voor tijdelijke huisvesting en opslag wil de gemeente zorgen. Daarom kijk ik ook positief en zeker niet depressief naar de toekomst.”
Essentieel
Sinds 2008 is de bovenverdieping van Het Rondeel aan de Kerklstraat in gebruik door de HVOR. In De Commanderij vinden bestuursvergaderingen plaats, wordt historisch onderzoek gedaan, ligt documentatiemateriaal opgeslagen en worden foto’s en films gedigitaliseerd. De vereniging telt zo’n zeshonderd leden en tien werkgroepen. “Voor de kostbare apparatuur en ons archief is een afsluitbare ruimte essentieel. Maar die wens is elders nauwelijks haalbaar. Zeker niet in het centrum, in het Museumkwartier, waar we graag zouden willen zitten. Zonder gemeentelijke subsidie betalen we huur- en nutskosten van 500 euro per maand. Commerciële huur in het Rhenense centrum is zeker vijf keer zo hoog. De huur drukt al zwaar op onze begroting. Daardoor ontbreken voldoende financiën voor historisch onderzoek en ons project Virtueel Rhenen.”
Geen precedent
De HVOR betreurt het dat de gemeente niet de huurlasten voor zijn rekening neemt. “Overigens gebeurt dat bij geen enkele vereniging, dus ze willen geen precedent scheppen. Terwijl veel zusterclubs in de omgeving wel een onderkomen om niet gebruiken. Bovendien fungeren wij als het historisch besef van de gemeente. Ons bestuur heeft een afvaardiging in het bestuur van het Stadsmuseum Rhenen, we adviseren de gemeente over historische aangelegenheden, we organiseren scholenprojecten, de gemeente heeft collecties van ons in bruikleen.”
Het Rondeel is en blijft eerste keus als eigen ‘huiskamer’ voor de vereniging. “Met interesse kijken we ook naar de rooms-katholieke Gedachteniskerk aan de Herenstraat. Die sluit als kerkgebouw, terwijl het een architectonisch icoon is uit de wederopbouwperiode én een herdenkingsmonument voor de oorlogsslachtoffers. De HVOR participeert in de Vrienden van de Gedachteniskerk, die het historische en architectonische karakter ervan wil behouden. Over een jaar komt het in de vrije verkoop – een jaar later dan aanvankelijk de bedoeling was. In plaats van een commerciële bestemming pleiten wij voor een verenigingsgebouw, een cultureel centrum of een herdenkingscentrum voor de Slag om de Grebbeberg. Vóór de coronacrisis en toen de coronamaatregelen het toelieten, hielden we lezingen, de soos en vergaderingen in het kerkgebouw. Ideaal, gezien de beperkingen.”
Geen optie
Verhuizen naar het Stadsmuseum even verderop - gelegen aan de Markt - is geen optie wegens ruimtegebrek. De gemeente suggereerde De Westpoort, het ontmoetingscentrum aan de andere kant van het stadshart. Maar dat ontbeert een afsluitbare ruimte. Huisvesting betrekken in Elst of Achterberg is ook geen haalbare kaart, vanwege de bereikbaarheid en de hoge leeftijd van veel HVOR-leden. “Het is ontzettend spijtig dat onze bijeenkomsten en activiteiten stilliggen door de coronacrisis. Je mist het onderling contact, de ontmoetingen met de achterban.
Als voorzitter liep ik altijd overal binnen. Gelukkig blijven de leden de vereniging trouw en haakt niemand moedeloos af vanwege de coronacrisis. Maar we moeten wel alert blijven. Het bestuur blijft hecht en energiek aan de slag. Voor ons periodiek orgaan Oud Rhenen raken we helaas onze vormgever en hoofdredacteur kwijt wegens een aflopend contract. We zoeken naar opvolging.”
Bij monde van woordvoerder Thea Pleijsier laat de gemeente Rhenen weten dat er binnenkort een overleg met de HVOR plaatsvindt. “De zoektocht naar een alternatief onderkomen gaat door. De gemeente werkt hieraan volop mee. Voor zover ik weet verschuift de deadline van 1 maart niet. Maar er zal zeker een passende oplossing komen.”
